Ανταγωνισμός για τη συνοχή του συστήματος ή συνεργασία για τη συνοχή της κοινωνίας;

«Η χώρα που ζω

κοιμάται και κλάνει

σαν τον νεκρό που πέθανε χορτάτος»

Από τα «Καλωσορίσματα» του Θ. Αυγερινού

Περ. «Πλανόδιον», τ.44, Αθήνα, Ιούνιος 2008

Την περίοδο αυτή το Υπ. Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας σχεδιάζει το Νόμο για την χρηματοδότηση των περιφερειών. Ο αγώνας είναι σκληρός και ο ανταγωνισμός επίσης των περιφερειών ξεκίνησε με τις προτάσεις των τοπικών βουλευτών να ζητούν για την εκλογική τους περιφέρεια τα περισσότερα, κι αυτό για να πέσουν περισσότερα χρήματα στην ιδιωτική πρωτοβουλία προκειμένου να υπάρξει «ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων», «οικονομική ανάπτυξη»,  «επιχειρηματικότητα» και «περιφερειακή συνοχή». Ιδού λοιπόν: ο ανταγωνισμός ως προϋπόθεση της συνοχής. Όπως τρώμε δηλαδή φασόλια για να μην κλάνουμε. Και βέβαια ακόμα και τα κοινωφελή έργα (δρόμοι, λιμάνια, υποδομές πόλης) πάλι εργολάβοι θα τα αναλάβουν. Άλλωστε το υπουργείο έχει αυτό το όνομα (Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας) και επίσης αυτό το ρόλο. Αυτή είναι και η σύγχρονη αδιέξοδη αντίληψη που εκφράζει και η οποία κυριαρχεί στους κόλπους της Πολιτικής και της Οικονομίας: ότι με τον ανταγωνισμό η κοινωνία θα αποκτήσει συνοχή εντός της περιφέρειας και ότι με τον ανταγωνισμό των περιφερειών θα υπάρξει γενικότερα συνοχή σε εθνικό επίπεδο. Αυτό σερβίρουν και τα παπαγαλάκια της δημοσιογραφίας, αυτά μαθαίνουν και στις σχολές πολιτικών και οικονομικών επιστημών και σιγά-σιγά τα μαϊμουδίζουμε στα καφενεία και στις οικογενειακές συνεστιάσεις. Στην πραγματικότητα όμως ο ανταγωνισμός δεν μπορεί να ωφελήσει πέρα από λίγους εργολάβους και επιχειρηματίες που μπορούν να πάρουν τα μεγάλα πακέτα, πετώντας κάποια κομμάτια σε λίγους μικρότερους που θα ψυλλιαστούν ότι μπορεί και να πλουτίσουν, καθώς και ψίχουλα για τους εργαζόμενους στη νέα συνθήκη δουλείας από πλευράς μνημονιακών αλλαγών (*). Η κατακραυγή του παλαιού δημόσιου χαρακτήρα (που μόνο δημόσιος δεν ήταν αλλά υπό την κηδεμονία του κράτους συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής παθολογίας) έχει πλέον μαζί με ελάχιστες αλήθειες καταστεί το βασικό κριτήριο πολιτικών επιλογών δίπλα σ’ αυτά των ιδιωτικών εξυπηρετήσεων.

Έτσι, ανάμεσα στον ασφυκτικό κρατικό έλεγχο που ευνοεί μια παρασιτική γραφειοκρατία που επιβίωνε με τον κόπο των εργαζομένων με το άλλοθι κοινωνικών παροχών και στην αυταπάτη της ελεύθερης οικονομίας που υπόσχεται ανάπτυξη για να συσσωρεύουν λίγοι ογκώδη κέρδη, συνθλίβεται η κοινωνία και οι ανάγκες της. Συνθλίβεται η δυνατότητά της να αυτοκυβερνάται και να κανονίζει δίκαια την κατανομή των πόρων και του πλούτου δίνοντας την ισχύ στη μια ή στην άλλη εκδοχή δυνατότητας εκμετάλλευσης της εργασίας και της φύσης. Όλα αυτά βέβαια είναι φαινομενικά άσχετα με το ζήτημα της χρηματοδότησης που είναι μπροστά μας και αποτελεί την έκφραση μιας νικηφόρας από τη μεριά της κυριαρχίας, συνθήκης.  Κι αυτός ο ρεαλισμός είναι αδίστακτος. Είναι όμως τόσο ουτοπικός όσο κι η δική μας ευτοπία, ο καλός τόπος που δημιουργούμε στις πόλεις, στα χωριά κι οπουδήποτε οι άνθρωποι αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους να οργανώνουν τη ζωή τους, να σχεδιάζουν τις ανάγκες τους χωρίς αφεντικά και δούλους. 

(*)Μεσοπρόθεσμα, η αντιστοίχηση με την περιφερειακή οργάνωση της Ε.Ε. και η συμμετοχή στην «Επιτροπή των Περιφερειών» θα οδηγήσει σε άμεση συνάφεια των πολιτικών που θα ασκούνται σε περιφερειακό επίπεδο (και των αντίστοιχων κονδυλίων) με τις κατευθύνσεις της Ε.Ε. Ο εξισορροπητικός ρόλος του κεντρικού κράτους στην περιφερειακή ανάπτυξη σταδιακά θα καταργηθεί, για να δώσει τη θέση του στον κεφαλαιακό ανταγωνισμό ανά περιοχή και τις αντίστοιχες πιέσεις προς τους εργαζόμενους να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις κεφαλαιακής συσσώρευσης, ενώ αναπόφευκτα θα οδηγήσει και σε διεύρυνση του χάσματος μεταξύ αναπτυγμένων (πλούσιων) και υπανάπτυκτων (φτωχών) περιφερειών.
http://tsak-giorgis.blogspot.com/2010/04/blog-post_22.html